PAS 2060 to międzynarodowo uznana specyfikacja opracowana przez Brytyjski Instytut Standaryzacji (BSI), mająca na celu skonkretyzowanie koncepcji neutralności węglowej i wsparcie organizacji w jej osiąganiu. Standard ten stanowi kompleksowe ramy do pomiaru, redukcji i kompensacji emisji gazów cieplarnianych (GHG) jako odpowiedź na globalne wyzwania związane ze zmianami klimatu.
PAS 2060 umożliwia organizacjom, produktom lub wydarzeniom:
obliczenie swojego śladu węglowego,
wyznaczenie celów jego redukcji,
podjęcie działań mających na celu jego ograniczenie,
zrekompensowanie emisji resztkowych poprzez zakup kredytów węglowych.
Dzięki temu organizacje mogą aktywnie dążyć do neutralności węglowej i poprawiać swoją wydajność środowiskową.
1. Pomiar – Określenie Śladu Węglowego
Obliczenie wszystkich bezpośrednich i pośrednich emisji gazów cieplarnianych organizacji lub produktu.
Wykorzystanie uznanych metodologii, takich jak ISO 14064-1 lub Protokół GHG, w celu zapewnienia dokładności i wiarygodności danych.
2. Redukcja – Wyznaczenie celów i podjęcie działań
Ustalenie mierzalnych i osiągalnych celów redukcji emisji w oparciu o wyniki pomiarów.
Opracowanie planu działania obejmującego np. projekty efektywności energetycznej, przejście na odnawialne źródła energii, optymalizację zarządzania odpadami czy zrównoważony łańcuch dostaw.
3. Kompensacja – Zrównoważenie pozostałych emisji
Zakup wysokiej jakości kredytów węglowych pochodzących z certyfikowanych projektów redukcji emisji (np. zalesianie, farmy wiatrowe).
Zapewnienie, że kredyty te odpowiadają rzeczywistym i dodatnim redukcjom emisji.
4. Komunikacja – Przejrzystość i weryfikacja
Regularne raportowanie całego procesu neutralności węglowej, w tym wyników pomiarów, celów redukcji, działań oraz informacji o zakupionych kredytach.
Weryfikacja przez stronę trzecią, potwierdzająca wiarygodność oświadczeń o neutralności węglowej organizacji.
Zrównoważony rozwój: wspiera osiąganie celów środowiskowych organizacji.
Przewaga konkurencyjna: zwiększa atrakcyjność w oczach konsumentów i inwestorów.
Zarządzanie ryzykiem: zmniejsza zagrożenia związane ze zmianami klimatu.
Wizerunek marki: buduje pozytywny obraz organizacji odpowiedzialnej ekologicznie.
Zgodność regulacyjna: przygotowuje firmę na przyszłe regulacje klimatyczne.
1. Pomiar – Określenie pełnego śladu węglowego
Szeroki zakres pomiaru: obejmuje wszystkie emisje związane z zużyciem energii, transportem, odpadami i innymi aspektami działalności.
Standardowe metody: np. ISO 14064-1 lub GHG Protocol, aby zapewnić spójność i wiarygodność danych.
2. Redukcja – Cele i działania
Ustalanie celów: konkretne i mierzalne cele redukcji emisji, dostosowane do wielkości i specyfiki organizacji.
Plan działań: obejmuje działania takie jak poprawa efektywności energetycznej, przejście na odnawialne źródła energii, usprawnienia w gospodarce odpadami i łańcuchu dostaw.
3. Kompensacja – Zakup kredytów węglowych
Kredyty węglowe: zakup certyfikowanych offsetów z projektów redukcji emisji (np. odnawialna energia, zalesianie).
Jakość: kredyty muszą pochodzić z uznanych źródeł i zapewniać rzeczywistą, trwałą i dodatnią redukcję emisji.
4. Komunikacja – Raportowanie i weryfikacja
Raport: dokumentuje cały proces – od pomiaru do kompensacji.
Weryfikacja zewnętrzna: niezależna strona trzecia potwierdza, że deklarowana neutralność węglowa jest zgodna z wymaganiami PAS 2060.
PAS 2060 to potężne narzędzie dla organizacji, które chcą nie tylko ograniczyć swój wpływ na klimat, ale także wykazać się przejrzystością, odpowiedzialnością i innowacyjnością w działaniach na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Certyfikacja PAS 2060 oznacza, że organizacja potwierdza swoje zobowiązanie do neutralności węglowej za pośrednictwem niezależnej jednostki trzeciej i dokumentuje swoje działania w tym zakresie. Proces ten pomaga organizacjom poprawić wydajność środowiskową i osiągnąć cele zrównoważonego rozwoju.
1. Etap przygotowawczy:
Podjęcie decyzji: Organizacja decyduje się na ubieganie o certyfikat PAS 2060 i alokuje niezbędne zasoby.
Tworzenie zespołu: Powołuje się zespół projektowy składający się z przedstawicieli różnych działów.
Szkolenie wewnętrzne: Członkowie zespołu są szkoleni w zakresie normy PAS 2060.
Zbieranie danych: Gromadzi się wszystkie dane i dokumenty potrzebne do obliczenia emisji gazów cieplarnianych.
2. Opracowanie inwentaryzacji emisji:
Dokładny pomiar: Obliczane są wszystkie bezpośrednie i pośrednie emisje GHG zgodnie z uznanymi standardami (np. ISO 14064-1, GHG Protocol).
Analiza danych: Identyfikacja głównych źródeł emisji.
Raport emisji: Wyniki są przedstawiane w szczegółowym raporcie.
3. Ustalanie celów redukcji:
Cele: Na podstawie inwentaryzacji ustala się realistyczne, mierzalne cele redukcji emisji.
Plan działań: Tworzony jest szczegółowy plan działań (np. efektywność energetyczna, OZE, gospodarka odpadami).
4. Kompensacja emisji:
Pozostałe emisje: Zakup wysokiej jakości kredytów węglowych dla emisji, których nie da się zredukować.
Weryfikacja kredytów: Upewnienie się, że zakupione kredyty reprezentują rzeczywiste i dodatkowe redukcje emisji.
5. Dokumentacja:
Zgodność z normą: Utrzymywanie pełnej dokumentacji potwierdzającej zgodność z wymaganiami PAS 2060.
Audyt wewnętrzny: Przeprowadzenie wewnętrznej kontroli poprawności wdrożonego systemu.
6. Weryfikacja zewnętrzna:
Zgłoszenie: Aplikacja do jednostki certyfikującej.
Ocena dokumentów: Jednostka ocenia dokumentację i procesy.
Audyt na miejscu: W razie potrzeby przeprowadzany jest audyt w siedzibie organizacji.
Raport: Przygotowywany jest raport z audytu.
7. Wydanie certyfikatu:
Zatwierdzenie: Jeśli wszystkie wymagania zostały spełnione, organizacja otrzymuje certyfikat PAS 2060.
8. Ciągłe doskonalenie:
Monitoring: Regularne śledzenie emisji oraz postępów w realizacji celów redukcyjnych.
Audyt okresowy: Regularne audyty w celu utrzymania ważności certyfikatu.
Proces certyfikacji PAS 2060 prowadzi organizacje krok po kroku ku neutralności węglowej i stanowi doskonałą okazję do poprawy efektywności środowiskowej i zwiększenia konkurencyjności.
Choć PAS 2060 jest standardem skoncentrowanym na neutralności węglowej, ściśle współpracuje z innymi normami środowiskowymi, które oferują uzupełniające mechanizmy pomiaru, raportowania i doskonalenia.
Najczęściej powiązane standardy:
ISO 14064: Międzynarodowy standard do obliczania, raportowania i weryfikacji emisji GHG. PAS 2060 opiera się na ISO 14064 jako podstawie metodologicznej.
ISO 14001: Norma dla systemów zarządzania środowiskowego. Posiadanie ISO 14001 często ułatwia wdrożenie PAS 2060.
GHG Protocol: Alternatywne ramy do obliczania emisji GHG – w pełni kompatybilne z PAS 2060.
EMAS: Europejski system ekozarządzania i audytu – organizacje posiadające EMAS mogą łatwiej wdrożyć PAS 2060.
Wspólne cele: Wszystkie te normy mają na celu poprawę wydajności środowiskowej i zwiększenie zrównoważonego rozwoju.
Komplementarność: Normy te się uzupełniają. Na przykład ISO 14001 dostarcza ogólnego systemu zarządzania środowiskowego, podczas gdy PAS 2060 skupia się konkretnie na neutralności węglowej.
Ujednolicenie języka: Umożliwiają stosowanie wspólnego języka w zakresie pomiaru i raportowania wyników środowiskowych.
W przeciwieństwie do wielu innych norm, PAS 2060 koncentruje się wyłącznie na neutralności węglowej. Oznacza to, że organizacje muszą nie tylko ograniczyć emisje, ale również zrekompensować emisje resztkowe, aby osiągnąć pełną neutralność.
PAS 2060 jest ściśle powiązany z takimi normami jak ISO 14064, ISO 14001, GHG Protocol i EMAS.
Wszystkie te normy mają wspólne cele i wzajemnie się uzupełniają.
PAS 2060 wyróżnia się swoim ukierunkowaniem na neutralność węglową.
Organizacje posiadające certyfikaty ISO 14001 lub EMAS mają często ułatwioną drogę do wdrożenia PAS 2060.
Chociaż PAS 2060 jest standardem uniwersalnym, każdy sektor ma swoją własną specyfikę, jeśli chodzi o emisje i ślad węglowy. Dlatego też wdrożenie PAS 2060 różni się w zależności od branży.
Przykłady wdrożeń PAS 2060 w różnych sektorach
Sektor energetyczny:
Przejście na odnawialne źródła energii
Projekty efektywności energetycznej
Technologie wychwytywania i składowania CO₂
Wykorzystanie biomasy
Sektor produkcyjny:
Użycie zrównoważonych materiałów
Zwiększenie efektywności procesów produkcyjnych
Zarządzanie odpadami i recykling
Redukcja emisji w logistyce
Sektor transportowy:
Przejście na pojazdy elektryczne i hybrydowe
Promowanie transportu publicznego
Rozwój transportu kolejowego
Ulepszanie wydajności pojazdów
Sektor rolniczy:
Zrównoważone praktyki uprawowe
Ochrona zdrowia gleby
Zarządzanie zasobami wodnymi
Redukcja marnowania żywności
Sektor usługowy:
Wspieranie pracy zdalnej
Redukcja zużycia papieru
Efektywne energetycznie biura
Zrównoważone podróże służbowe
Każda branża napotyka różne trudności w osiąganiu zgodności z PAS 2060:
Sektory energochłonne: Priorytetem powinny być odnawialne źródła energii i działania zwiększające efektywność energetyczną.
Branże generujące odpady: Kluczowe znaczenie ma poprawa systemów zarządzania odpadami i recyklingu.
Transport: Należy promować przejście na pojazdy niskoemisyjne, transport publiczny i optymalizację procesów logistycznych.
Zrównoważony rozwój: Pomaga organizacjom osiągać cele środowiskowe.
Przewaga konkurencyjna: Neutralność węglowa zwiększa atrakcyjność organizacji w oczach klientów i inwestorów.
Zarządzanie ryzykiem: Minimalizuje ryzyka związane ze zmianami klimatu.
Wizerunek marki: Wzmacnia wizerunek odpowiedzialności środowiskowej.
Zgodność regulacyjna: Przygotowuje na przyszłe wymogi legislacyjne.
PAS 2060 jest skutecznym narzędziem dla organizacji ze wszystkich sektorów w dążeniu do neutralności węglowej. Dostosowując wdrożenie do specyfiki branżowej, organizacje mogą znacząco zredukować swój ślad węglowy i przyczynić się do bardziej zrównoważonej przyszłości.
Kredyt węglowy to certyfikat generowany przez projekty, które zmniejszają lub eliminują emisje gazów cieplarnianych. Każdy taki kredyt reprezentuje uniknięcie emisji jednej tony dwutlenku węgla (CO₂) lub jego równoważnika i może być postrzegany jako "świadectwo redukcji emisji".
Rozwój projektu: Tworzone są projekty ograniczające emisje GHG – np. zalesianie, odnawialne źródła energii.
Redukcja emisji: Projekty te zmniejszają przewidywane emisje CO₂.
Generowanie kredytów: Za każdą zredukowaną tonę CO₂ powstaje jeden kredyt węglowy.
Sprzedaż i transfer: Kredyty są kupowane przez firmy lub osoby fizyczne w celu kompensacji własnych emisji.
Walka ze zmianami klimatu: Ograniczają emisje GHG i wspierają globalne działania klimatyczne.
Zielone inwestycje: Stanowią finansowy mechanizm wspierający zrównoważone projekty i technologie.
Mechanizmy rynkowe: Umożliwiają kosztowo efektywną redukcję emisji i włączają rynek w działania klimatyczne.
Odpowiedzialność środowiskowa firm: Zakup kredytów wzmacnia wizerunek firm jako świadomych ekologicznie.