ISO 37001 چیست؟
ISO 37001 یک استاندارد بین‌المللی است که الزامات سیستم‌های مدیریت مبارزه با رشوه‌خواری را مشخص می‌کند. این استاندارد برای کمک به سازمان‌ها در هر اندازه و در هر بخشی طراحی شده است تا سیستمی را برای پیشگیری، شناسایی و پاسخ‌گویی به رشوه‌خواری ایجاد، اجرا، نگهداری و به‌طور مداوم بهبود دهند.
این استاندارد بر اصول حاکمیت خوب، شفافیت و پاسخ‌گویی استوار است. از سازمان‌ها خواسته می‌شود که سیاست‌ها و رویه‌هایی را برای جلوگیری از رشوه‌خواری، انجام دقت لازم در خصوص شرکای تجاری، نظارت و گزارش‌دهی ریسک‌های مرتبط با رشوه‌خواری، و بررسی و رسیدگی به ادعاهای مربوط به رشوه تدوین و اجرا نمایند.
ISO 37001 می‌تواند توسط شرکت‌های تجاری، دولت‌ها و سازمان‌های غیرانتفاعی در هر اندازه و بخشی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین این استاندارد قابلیت ادغام با سایر سیستم‌های مدیریت مانند ISO 9001 (مدیریت کیفیت) و ISO 14001 (مدیریت زیست‌محیطی) را نیز دارد.
مزایای گواهینامه ISO 37001
کاهش ریسک رشوه‌خواری: این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با اجرای تدابیر پیشگیرانه مؤثر، ریسک‌های مربوط به رشوه‌خواری را کاهش دهند.
بهبود اعتبار: گواهینامه ISO 37001 می‌تواند به سازمان‌ها در افزایش اعتبار خود نزد مشتریان، تأمین‌کنندگان و سایر ذی‌نفعان کمک کند.
افزایش بهره‌وری: این استاندارد با ساختارمند کردن فرایندهای مبارزه با فساد، بهره‌وری سازمان را بهبود می‌بخشد.
بهبود انطباق قانونی: ISO 37001 به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با قوانین و مقررات ضد رشوه‌خواری سازگار باشند.
الزامات اصلی ISO 37001
تعهد رهبری: مدیریت عالی باید تعهد خود را به مبارزه با رشوه‌خواری نشان دهد.
سیاست مبارزه با رشوه‌خواری: سازمان باید یک سیاست روشن در این زمینه تدوین و اجرا کند.
ارزیابی ریسک: سازمان باید ریسک‌های مربوط به رشوه‌خواری را شناسایی و ارزیابی کند.
بررسی صلاحیت و دقت لازم: انجام بررسی‌های لازم درباره شرکای تجاری، پیمانکاران و سایر طرف‌های ذی‌ربط.
آموزش و آگاهی: کارکنان باید در خصوص سیاست‌ها و روش‌های مبارزه با رشوه آموزش ببینند.
پایش و گزارش‌دهی: پایش ریسک‌ها و گزارش‌دهی منظم از فعالیت‌های مرتبط
تحقیق و اصلاح: بررسی ادعاهای رشوه‌خواری و انجام اقدامات اصلاحی در صورت لزوم
فرایند صدور گواهینامه ISO 37001
برای دریافت گواهینامه ISO 37001، سازمان باید توسط یک نهاد معتبر گواهی‌دهی ارزیابی شود. این فرایند شامل بررسی سیستم مدیریت مبارزه با رشوه‌خواری و تحلیل فاصله (gap analysis) برای شناسایی زمینه‌های بهبود است.
پس از رفع نواقص شناسایی‌شده، سازمان تحت ممیزی نهایی قرار می‌گیرد. اگر تمامی الزامات استاندارد رعایت شده باشد، گواهینامه صادر می‌شود.
مدت اعتبار گواهینامه ISO 37001 سه سال است و سازمان باید سالانه تحت ممیزی نظارتی قرار گیرد تا اعتبار گواهینامه حفظ شود.
مراحل صدور گواهینامه
ارزیابی اولیه: انجام تحلیل فاصله برای بررسی میزان تطابق سازمان با الزامات ISO 37001
توسعه سیستم مدیریت مبارزه با رشوه‌خواری (ABMS): طراحی سیستمی متناسب با نیازها و ریسک‌های خاص سازمان
پیاده‌سازی و مستندسازی: اجرای ABMS در سطح سازمان و تدوین مستندات مربوطه
ممیزی داخلی: ارزیابی اثربخشی ABMS از طریق ممیزی داخلی
ممیزی گواهی‌دهی: انجام ممیزی رسمی توسط نهاد گواهی‌دهی برای بررسی انطباق با استاندارد
صدور گواهینامه: در صورت تأیید، سازمان موفق به دریافت گواهینامه ISO 37001 خواهد شد