این بخش از استاندارد IEC 60745 ایمنی ابزارهای برقی دستی با محرک موتور یا محرک مغناطیسی را پوشش میدهد که ولتاژ نامی آنها برای ابزارهای تکفاز AC یا DC و ابزارهای سهفاز AC تا ۴۴۰ ولت میباشد.
تا حد امکان، این استاندارد خطرات مشترکی را که ابزارهای دستی برای استفاده عادی یا سوء استفاده قابل پیشبینی ایجاد میکنند، مورد توجه قرار میدهد.
ابزارهایی که دارای المنتهای گرمایشی الکتریکی هستند نیز در دامنه این استاندارد قرار دارند و علاوه بر آن باید با بخشهای مربوطه استاندارد IEC 60335 نیز مطابقت داشته باشند.
شرایط ابزارهایی که دارای عایقبندی پایهای بدون ایزولاسیون کامل از منبع تغذیه هستند و برای ولتاژ نامی طراحی نشدهاند، در پیوست B آمده است. الزامات مربوط به ابزارهایی که با باتری قابل شارژ کار میکنند (موتوری یا مغناطیسی) و بسته باتری این ابزارها در پیوست K ارائه شده است. ابزارهایی که مستقیماً از شبکه برق یا منابع ایزولهنشده تغذیه میشوند یا شارژ میگیرند، در پیوست L ذکر شدهاند.
ابزارهای دستی که بدون هیچگونه تغییری روی خود ابزار، قابل نصب روی پایه یا میز کار برای استفاده به صورت ابزار ثابت هستند، نیز مشمول این استاندارد میباشند. شرایط مربوط به این نوع پایهها یا ایستگاههای کاری در پیوست M آورده شده است.
این استاندارد شامل موارد زیر نمیشود:
ابزارهای دستی طراحیشده برای استفاده در محیطهای انفجاری (گرد و غبار، بخار یا گاز)،
ابزارهای دستی برای آمادهسازی و فرآوری غذا،
ابزارهای قابل حمل پزشکی (مطابق IEC 60601)،
وسایل گرمایشی مشمول IEC 60335-2-45.
برای ابزارهای دستی که قرار است در وسایل نقلیه، کشتیها یا هواپیماها استفاده شوند، الزامات اضافی ممکن است لازم باشد. همچنین ابزارهایی که قرار است در کشورهای گرمسیری استفاده شوند، ممکن است نیاز به شرایط خاص داشته باشند.
ابزارها باید بهگونهای ساخته شوند که در استفاده عادی و حتی در صورت استفاده نادرست قابل پیشبینی، برای انسان یا محیط اطراف خطری ایجاد نکنند. بهطور کلی، این اصل از طریق رعایت الزامات مشخصشده در این استاندارد محقق میشود و انطباق از طریق انجام کلیه آزمونهای مربوطه کنترل میشود.
شرایط کلی آزمایشها
آزمونهای انجامشده بر اساس این استاندارد، از نوع آزمونهای تیپ (Type Test) هستند.
مگر در مواردی که بهطور خاص ذکر شده باشد، آزمونها روی یک نمونه از ابزار انجام میشود. با این حال، آزمونهایی که منجر به تخریب یا باز کردن ابزار میشوند، میتوانند روی نمونهای جداگانه انجام شوند.
در صورت طراحی ابزار برای ولتاژهای مختلف، نمونههای اضافی ممکن است لازم باشد. همچنین آزمون اجزا ممکن است نیازمند ارائه نمونههای اضافی از آن اجزا باشد.
تنشهای تجمعی ناشی از آزمونهای پیدرپی روی مدارهای الکترونیکی باید اجتناب شود؛ در این صورت ممکن است نیاز به تعویض اجزا یا استفاده از نمونههای دیگر باشد. تعداد نمونههای اضافی باید به حداقل ممکن و بر اساس ارزیابی مدارهای الکترونیکی محدود شود.
مگر در مواردی که خلاف آن ذکر شده باشد، آزمونها به ترتیب ذکرشده انجام میشوند. اگر ساختار ابزار بهگونهای باشد که اجرای آزمون خاصی ممکن نباشد، آن آزمون حذف میشود.
آزمونها در بدترین حالت موقعیت ابزار یا اجزای متحرک آن که در استفاده عادی ممکن است رخ دهد، انجام میشوند.
ابزارهایی که با کلیدها یا کنترلهای خاص عرضه میشوند، با همان کنترلها آزمایش میشوند، یا در صورت قابلیت تنظیم توسط کاربر، در نامطلوبترین حالت تنظیم میشوند.
کنترلهای سرعت الکترونیکی باید روی بالاترین سرعت تنظیم شوند.
در صورتی که امکان تنظیم بدون استفاده از ابزار وجود داشته باشد، این موضوع در آزمون اعمال میشود. اگر تنظیمکننده به ابزار خاصی نیاز داشته باشد و امکان دسترسی دستی نباشد، این بند اعمال نمیشود.
آببندی کافی به عنوان مانعی برای تغییر تنظیم توسط کاربر در نظر گرفته میشود.
آزمونها باید در مکانی بدون جریان هوا و دمای محیطی (20 ± 5) درجه سانتیگراد انجام شوند. در صورت شک، دما باید در (23 ± 2) درجه سانتیگراد حفظ شود.
اگر ابزار فقط برای جریان متناوب (AC) طراحی شده باشد، باید در فرکانس نامی تست شود. اگر ابزار برای جریان متناوب/مستقیم (AC/DC) طراحی شده باشد، باید در بدترین شرایط تست شود.
ابزارهایی که در فرکانس بین 50 تا 60 هرتز علامتگذاری شدهاند، باید با یکی از این دو فرکانس (که بدتر است) آزمایش شوند.
برای ابزارهایی با ولتاژ نامی متغیر، تست در بیشترین ولتاژ نامطلوب انجام میشود.
اگر ابزار با محدوده ولتاژ نامی علامتگذاری شده باشد، ولتاژ تغذیه برای آزمون بر اساس یک ضریب روی مرزهای محدوده محاسبه میشود:
اگر حد بالای ولتاژ بزرگتر از 1 باشد، با آن ضریب ضرب میشود.
اگر حد پایین کوچکتر از 1 باشد، با همان ضریب ضرب میشود.
اگر ضریبی ذکر نشده باشد، آزمون در بدترین ولتاژ در محدوده انجام میشود.
برخی آزمونها ممکن است در حداقل، متوسط و حداکثر مقدار ولتاژ نامی انجام شوند تا بدترین شرایط مشخص شود.
برای ابزارهایی که با توان نامی مشخص شدهاند، ورودی نیز با ضریب مربوطه محاسبه میشود.
اگر ابزار دارای لوازم جانبی اضافی باشد، باید با لوازمی که بدترین نتیجه را ایجاد میکنند آزمایش شود.
مگر خلاف آن ذکر شده باشد، ابزار با کابل تغذیه انعطافپذیر مناسب آزمایش میشود.
اگر ابزار کلاس I دارای قطعات فلزی قابل دسترس است که به ترمینال زمین متصل نیستند یا با یک قطعه فلزی واسطه از قطعات قابل حمل جدا نشدهاند، این قطعات طبق الزامات ساخت کلاس II بررسی میشوند.
اگر ابزار کلاس I دارای قطعات غیر فلزی قابل دسترس باشد، بررسی میشود که آیا این قطعات الزامات ساخت کلاس II را برآورده میکنند، بهویژه اگر توسط قطعه فلزی واسطهای از بخشهای زنده جدا نشده باشند.
اگر ابزارهای کلاس I یا II دارای بخشهایی باشند که با ولتاژ بسیار پایین کار میکنند، باید با الزامات کلاس III مطابقت داشته باشند.
در طول آزمون مدارهای الکترونیکی، منبع تغذیه نباید دچار اختلالاتی شود که روی نتایج آزمون تأثیر بگذارد.
اگر المنت گرمایشی فقط در صورت کارکرد موتور فعال باشد، تست همراه با کارکرد موتور انجام میشود. اگر المنت مستقل از موتور کار کند، تست در حالت بدتر (با یا بدون موتور) انجام میشود.
المنتهایی که درون ابزار قرار دارند، باید به تغذیه جداگانه متصل شوند، مگر خلاف آن ذکر شده باشد.
برای لوازم جانبی که عملکردی تحت یکی از قسمتهای 2 دارند، آزمونها طبق آن بخش 2 انجام میشود.
برای سایر اتصالها، آزمون طبق دستورالعمل سازنده انجام میشود؛ در نبود دستورالعمل، ابزار در بار پیوسته تا رسیدن به توان یا جریان نامی کار میکند.
برای اعمال گشتاور، روش بارگذاری باید از تنشهای اضافی مانند فشار جانبی جلوگیری کند، با این حال اگر بار اضافی برای عملکرد درست ابزار نیاز باشد، لحاظ میشود.
اگر از ترمز برای بارگذاری استفاده میشود، باید بهصورت تدریجی اعمال شود تا روی جریان راهاندازی تأثیر نگذارد. اصلاحات روی ابزار برای استفاده از ترمز مجاز است.
ابزارهایی که با ولتاژ بسیار پایین ایمن طراحی شدهاند و به همراه ترانسفورماتور تغذیه فروخته میشوند، باید همراه با همان ترانسفورماتور تست شوند.