استاندارد EN 61010-1 قوانین ایمنی کلی قابل اجرا برای تمام تجهیزات مشمول این استاندارد را مشخص میکند. برای برخی از انواع تجهیزات، یک یا چند قانون خاص از استاندارد EN 61010-2 که باید همراه با این استاندارد مطالعه شود، به الزامات EN 61010-1 افزوده شده یا جایگزین آن میشود.
استاندارد EN 61010-1 الزامات ایمنی عمومی برای انواع تجهیزات الکتریکی زیر و لوازم جانبی آنها را (در هر مکانی که استفاده از آنها پیشبینی شده باشد) تعیین میکند:
الف) تجهیزات الکتریکی برای آزمون و اندازهگیری:
تجهیزات آزمون و اندازهگیری الکتریکی، تجهیزاتی هستند که یک یا چند کمیت الکتریکی یا فیزیکی را از طریق مدارهای الکترومغناطیسی آزمایش، اندازهگیری، نمایش یا ثبت میکنند. این تجهیزات همچنین شامل دستگاههای تولید سیگنال، استانداردهای اندازهگیری، منابع تغذیه آزمایشگاهی، مبدلها، فرستندهها و سایر تجهیزات غیراندازهگیری میباشد.
توضیح ۱: منابع تغذیه رومیزی که برای کمک به انجام آزمایش روی قطعات دیگر تجهیزات در نظر گرفته شدهاند، نیز مشمول EN 61010-1 میشوند. منابع تغذیه طراحیشده برای تغذیه تجهیزات قدرت، تحت پوشش استاندارد IEC 61558 هستند (به بند 1.1.2 h مراجعه شود).
استاندارد EN 61010-1 همچنین برای تجهیزات آزمونی که در فرآیندهای تولید برای آزمون قطعات تولیدشده بهکار میروند، اعمال میشود.
توضیح ۲: تجهیزات آزمونی که در مرحله تولید استفاده میشوند، معمولاً در نزدیکی یا متصل به ماشینآلات صنعتی نصب میگردند.
ب) تجهیزات کنترل فرآیند صنعتی الکتریکی:
تجهیزات کنترل فرآیند صنعتی، تجهیزاتی هستند که با تنظیم دستی، برنامهریزی محلی یا از راه دور یا از طریق متغیرهای ورودی، خروجیهایی را طبق مقادیر مشخصشده کنترل میکنند.
پ) تجهیزات آزمایشگاهی الکتریکی:
تجهیزات آزمایشگاهی الکتریکی تجهیزاتی هستند که مواد را اندازهگیری، نمایش، بازرسی یا آنالیز میکنند یا برای آمادهسازی مواد بهکار میروند. این گروه شامل تجهیزات مورد استفاده برای تشخیص در شرایط مصنوعی (IVD) نیز میباشد.
تجهیزات تحت پوشش EN 61010-1 ممکن است خارج از محیط آزمایشگاه نیز استفاده شوند. نمونههایی از این کاربردها شامل تجهیزات IVD اتوماتیک برای استفاده خانگی و تجهیزات بازرسی برای کنترل افراد یا کالا در حین حمل و نقل میباشد.
هدف از الزامات تعیینشده در EN 61010-1 کاهش خطرات متوجه کاربر و محیط اطراف به سطحی قابل قبول است.
قوانین مربوط به حفاظت در برابر انواع خاص خطرات در مواد 6 تا 13 استاندارد به شرح زیر ارائه شده است:
الف) برقگرفتگی یا سوختگی (به ماده 6 مراجعه شود)
ب) خطرات مکانیکی (به مواد 7 و 8 مراجعه شود)
پ) گسترش آتش از تجهیزات (به ماده 9 مراجعه شود)
ت) دمای بیش از حد (به ماده 10 مراجعه شود)
ث) اثرات مایعات و فشار مایع (به ماده 11 مراجعه شود)
ج) اثرات تابش از منابع لیزر، صدا و فشار فراصوت (به ماده 12 مراجعه شود)
چ) گازهای آزادشده، انفجار و فروپاشی (به ماده 13 مراجعه شود)
قوانین مربوط به حفاظت در برابر خطرات ناشی از استفاده نادرست قابل پیشبینی و عوامل ارگونومیکی در ماده 16 آمده است.
ارزیابی ریسک برای خطرات یا محیطهایی که بهطور کامل تحت پوشش موارد بالا نیستند، در ماده 17 مشخص شده است.
توضیح: وجود الزامات اضافی برای ایمنی و سلامت شغلی مورد توجه قرار گرفته است.
آزمایشهای استاندارد EN 61010-1 از نوع آزمایشهای تیپ هستند که بر روی نمونههایی از تجهیزات یا بخشهایی از تجهیزات انجام میگیرند.
هدف این آزمایشها، بررسی انطباق طراحی و ساخت با الزامات استاندارد EN 61010-1 است. علاوه بر آن، تولیدکنندگان باید آزمایشهای روتین مشخصشده در پیوست F را بر روی 100٪ تجهیزات تولیدشده که دارای ولتاژهای خطرناک یا قطعات رسانای قابلدسترسی هستند، انجام دهند.
تجهیزات باید دستکم با الزامات این استاندارد مطابقت داشته باشند. عبور از حداقلها مجاز است. اگر برای یک معیار انطباق، مقدار حد پایین تعریف شده باشد، تجهیزات میتوانند مقدار بیشتری را نشان دهند. اگر حد بالا مشخص شده باشد، مقدار کمتری نیز قابل قبول است.
آزمایشهایی که بر روی زیرمجموعههایی مطابق با استانداردهای مرتبط انجام شدهاند و در استفاده از آنها نیز الزامات رعایت شده، نیازی به تکرار در زمان آزمون تیپ کل تجهیزات ندارد.
انطباق با استاندارد EN 61010-1 از طریق انجام کلیه آزمونهای قابل اجرا کنترل میشود. با این حال، اگر بررسی طراحی و مستندات تجهیزات نشان دهد که آزمون مربوطه با موفقیت پشت سر گذاشته شده، اجرای آن آزمون الزامی نیست.
آزمایشها در شرایط مرجع (ماده 4.3) و شرایط خطا (ماده 4.4) انجام میشوند.
در مواردی که اظهار انطباق نیاز به بازرسی داشته باشد، این ممکن است شامل اندازهگیری روی تجهیزات، بررسی علائم روی دستگاه، بررسی دستورالعملهای همراه، بررسی مشخصات فنی مواد یا اجزای بهکار رفته و موارد مشابه باشد. در هر صورت، بازرسی باید نشان دهد که تجهیزات با الزامات مطابقت دارند یا اینکه نیاز به انجام آزمایشهای بیشتر وجود دارد.
در زمان انجام یک آزمون انطباق، اگر به دلیل تلورانس، ابهامی در مقدار واقعی کمیت اعمالشده یا اندازهگیریشده (مانند ولتاژ) وجود داشته باشد:
الف) سازنده باید تضمین کند که حداقل مقدار مشخصشده برای آزمون اعمال شده است،
ب) آزمایشگاه باید تضمین کند که مقدار دیگری بهجز مقدار مشخصشده اعمال نشده است.